اینجا دست نیافتنی‌ترین جای جهان است!

توریسم آنلاین: محمد مطلق/ بیجار، دیاری که با قامتی برافراشته در دل زاگرس پنجه بر آسمان می‌کشد و اینجا بیشتر از هر جای دیگری می‌توانی به عرش نزدیک شوی؛ اگر از روستای «قامشلو» در چند کیلومتری بیجار گروس پیاده راه بیفتید سمت رودخانه «قزل اوزن» کمی بعد به «دره پادشاهان» خواهید رسید   .

اگر از روستای «قامشلو» در چند کیلومتری بیجار گروس پیاده راه بیفتید سمت رودخانه «قزل اوزن» کمی بعد به «دره پادشاهان» خواهید رسید.

اگرچه روز است اما پیداست که چراغ روستا دیگر خاموش است مثل ۹۰ روستای دیگر از ۲۲۵ روستای این شهرستان. شهرستانی که زمانی مرکز یکی از آبادترین ساتراپ‌ها یا استان‌های ایران در میانه راه ماد کوچک یعنی آذربایجان و ماد بزرگ با مرکزیت هگمتانه یا همدان بود و از مراغه تا قزوین وسعت داشت.

گروس نام خود را حفظ کرد اما آرام آرام کوچک و کوچک‌تر شد تا اینکه امروز با مرکزیت شهرهای یاسوکند، پیرتاج، بابا رشانی، توپ آغاج و بخش‌هایی مثل کرانی و چنگ الماس و نیز دهستان‌های سیلتان، سیاه منصور، خور خوره، گرگین، نجف آباد و… یکی از شهرستان‌های استان کردستان است. کردی این منطقه را هم به گروسی می‌شناسند که در آن کهن‌ترین واژه‌های کردی با لغاتی از عربی، یونانی، مغولی و ترکی آمیخته است.

از قامشلو که به سمت قزل اوزن – سپید رود- پیاده راه بیفتید، در دوردست‌ها رشته کوهی خواهید دید و زمینی که تا آنجا هموار است اما دقایقی بعد تصویر همواری زمین تا دور دست‌‌ شکاف برمی‌دارد و به دره سنگی هولناکی می‌رسید و کوهی که در میان دره خود را بالا کشیده و البته قدش تا نیمه دره هم نرسیده.

از آن بالا اگر جرأت تماشا داشته باشید، غارهای بزرگی را در دیواره‌های سنگی خواهید دید و همین طور غارهای دیگری که در کف دره است و جای گله‌های بزرگ قوچ و گراز و میش و سیاه گوش و گرگ و روباه و کفتار. آن پایین قزل اوزن را مثل نخ باریکی می‌بینید و دال و شاهین و عقاب طلایی که زیر پای‌تان و دور و بر قله‌ای که آن پایین است، پرواز می‌کنند؛ پرواز واژگون.

قلعه‌های مخوف

دره پادشاهان دو قلعه مخوف دارد یکی «قلا قوره» باشد، همانی‌ است که روی قله کوهی که در میان دره است، با دیوارهایی از ساروج و گاه دیوارهای مورب به سمت بیرون.

از قلعه تنها چاهی سنگی مانده که درست روی قله کنده شده؛ بزرگ و چهار گوش شاید سه متر در سه متر. جای تیشه‌هایی که سنگ را خراشیده بیننده را مسحور می‌کند. یعنی قلعه‌ای نظامی بوده یا پناهگاهی برای مردم در روزهای سخت؟ هرچه هست اینجا دست‌نیافتنی‌ترین جای جهان است. بعضی‌ها می‌گویند در قلعه چاه است. از این چاه پایین می‌رفته‌اند و به قلعه‌ای که آن زیر بوده می‌رسیده‌اند.

این را می‌شود باور کرد مخصوصاً بعد از دیدن قلعه «قمچقای» یا «قم جقه» که همان نزدیکی است. با تأسیسات کاملی که در دل کوه کنده شده؛ ۴۱ پله سنگی که شما را از تونلی به درون کوه می‌برد، آب انبارهای متعدد، پناهگاهی خارج از دسترس، دیوارهای بلند ساروج، پرتگاه و جام گمشده «مارلینگ» که در این قلعه مدفون است.

بیجار حدود ۲۹ قلعه ثبت شده در آثار ملی دارد؛ شهر قلعه‌ها و تپه‌های باستانی. با این همه قلا قوره و قمچقای یکی از عجیب ترین، باستانی‌ترین و رعب انگیزترین قلعه‌های کشور هستند. قدمت قمچقا را که احتمالاً به معنی «تاج بزرگ قوم» است، با ۵ هزار متر مربع وسعت، کتیبه‌ای با نقوش هیروگلیف و به خط هراتیک سومری بیش از ۴ هزار سال دانسته‌اند. قوره نیز احتمالاً باید عربی شده کلمه «گوره» باشد که در کردی به معنای بزرگ است.

مسافرانی که میهمان سد گلبلاغ می‌شوند

سد گلبلاغ از جاذبه‌های شگفت آور بام ایران، یعنی بیجار کردستان بر روی زمین است که هر ساله پذیرای هزاران گردشگر برای تماشای زیبایی‌های سحر انگیز است، زیبایی این سد تا حدودی است که هیچ وقت چشم گردشگران از دیدن آنان خسته نمی‌شود.

این سد یکی از مکان‌های بسیار دیدنی و تفریحی شهرستان بیجار است که در هر فصل زیبائی های خاص خود را دارد و مردم از هر نقطه ای برای گذراندن وقت ها خود به این منطقه عزیمت می کنند تا برای لحظاتی و به دور از دغدغه های روزمره زیبایی های آن را نظاره گر باشند.

این سد زیبا و پر جاذبه دیار گروس در ۱۵ کیلومتری کانون بیجار قروه بر روی رودخانه قزل اوزن دره احداث شده است که با ظرفیت مخزن هشت میلیون متر مکعبی ظرفیت آبیاری دست کم ۸۰۰ هکتار از زمین های پایاب سد را دارد. در کناره های این سد زیبا قایق های زیادی قرار داده شده تا مسافران و میهمانان خود را میهمان قلب گرم سد گلبلاغ کنند.

فرصتی بی نظیر طبیعت گردی در بیجار

یکی از مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست در استان کردستان، منطقه حفاظت شده بیجار است که به خاطر گونه های مهم گیاهی و جانوری و به خصوص قوچ و میش ارمنی تحت حفاظت و مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان قرار دارد.

مساحت منطقه حفاظت شده بیجار ۳۱ هزار و ۶۱۲ هکتار می باشد و پوشش گیاهی شامل درختچه بادام کوهی، گون، درمنه، آویشن، بابونه، بومادران و کاکوتی دارد. برخی از پستانداران آن قوچ و میش ارمنی، رودک، خارپشت و جرد ایرانی است.تاکنون در منطقه حفاظت شده بیجار ۱۹ گونه و ۱۷ جنس در ۱۰ خانواده شناسایی شده‌اند که به نظر می‌رسد تعداد پستانداران منطقه بیشتر از این باشد. از دیگر گونه‌های شاخص منطقه می‌توان به گراز، گرگ، روباه و کفتار اشاره کرد. منطقه حفاظت شده بیجار در شمال بیجار و جنوب شرقی شهرستان تکاب قرار گرفته است. رودخانه قزل اوزن حد جنوبی منطقه را طی می کند.

در شمال منطقه نیز رودخانه قم چقا جریان دارد. و به لحاظ نقش و اهمیت در منطقه همتراز با رودخانه قزل اوزن می باشد این رودخانه از غرب به شرق جریان داشته و با بستری سنگلاخی یا سنگریزه ای از ارتفاعات زرنیخ و قره گل سرچشمه گرفته و پس از عبور از منطقه حفاظت شده و روستای بزرگ قم چقا در محلی به نام ولی بیک و خرابه چول ارخ به رودخانه گورانی تغییر نام داده که پس از عبور از قریه حیران تلو در قریه گل قشلاق به قزل اوزن می پیوندد.

تقریبا نیمی از منطقه را اراضی با شیب کمتر از ۱۲ درصد تشکیل می دهد و بقیه منطقه اغلب به صورت تپه ماهوری می باشد و ارتفاع حداقل و حداکثر منطقه به ترتیب ۱۵۳۳ و ۲۱۸۷ متر است.

چشمه‌ها و آبشخور حیوانات

مهمترین چشمه های واقع در منطقه که در فصل تابستان و پاییز برای حیات وحش منطقه دارای اهمیت حیاتی هستند شامل: چشمه حاج زاغه سی واقع در ارتفاعات سلیم کش، چشمه کله شیر واقع در تپه ماهوری شمال غرب روستای صلوات آباد، چشمه سیدشهاب واقع در دره های کوه سلیم، چشمه قره بلاغ واقع در بالادست جنوب روستای قره بلاغ در دامنه شمالی کوه سلیم و چشمه های متعدد دیگری نظیر گپی بابا، میه رژگی، قاچاق، تپه شرف خان کانی شفا و جوکوب در این منطقه وجود دارد.

همچنین در این منطقه مراتع و پوشش گیاهی بسیاری دیده می شود که به محلی برای زندگی جانوران مختلف و رویش گیاهان و درختچه هایی نظیر بادام، آلوچه وحشی و دافنه تبدیل شده اند که منظره بسیار زیبا و قابل توجهی را به وجود آورده اند.

منبع: https://www.tourismonline.co/news/129469